Çiftçiler borçlarını düşerek mi mahsulden zekât verirler?
Hocam biz ziraatla uğraşıyoruz. Genelde mahsul aldığımız zamanda gelirimizin önemli bir bölümü birikmiş borçlarımıza gidiyor. Bu borçlar tarım için gerekli ilaç ve benzeri ürünlerden kaynaklanıyor ama ev borçlarımız da buna dâhildir. Tarım ürünlerinden zekât verileceğini biliyorum ve vermek de istiyorum. Ancak borcum varken zekât vermek gerekmez gibi bir duyum aldım. Günaha da girmeden bu sorunu nasıl çözebiliriz? Biz borçlarımızı düştükten sonra elimizdeki mahsulü hesaplasak yanlış olur mu?
Borç varken zekât gerekmez sözü yerinde bir söz değildir. Bunun doğru olanı şöyledir: Borcu olan borcu kadar olan kısmı elindeki maldan düştükten sonra geri kalan yani borç düştükten sonra elinde kalan miktar nisaptan fazla ise onun zekâtını verir. Doğrusu böyledir. Çiftçilerin masraflarını ve borçlarını düştükten sonra ürettikleri ürünlerin zekâtını verebilecekleri yolunda bu asrın âlimlerinden fetva verenler vardır. Durumu kritik olmayanlar bir düşme yapmadan ürünlerin zekâtını vermelidirler. Takvaya daha yakın olan böylesidir. Borçlarını düşüp geri kalan nisaba ulaşıyorsa onu vermeleri de olabilir. Bu arada tarım ürününün, 650 kg’ı buluyorsa zekât konusu olacağını yani tarım ürününün nisabının 650 kg olduğunu da bilmeliyiz. 650 kg ve fazlası ürün yetiştirdi isek zekâta muhatap olduk demektir. Borçlar ve masraflar düştükten sonra geri kalanı sulama yapmadan elde etti isek 1/10 oranında, sulama yaptı isek 1/20 oranında zekât veririz.