Korona ve Karantina Doktorları Namazlarını Cem Edebilir mi?
Hocam, ben doktorum. Devlet bu son korona salgın afeti sebebiyle olağanüstü tedbirler alarak bizim üzerimize ağır görevler yüklüyor. Siz de resimlerde ve haberlerde izliyorsunuzdur. Yoğun bir görev ortamındayız ve böyle ortamlar için üretilmiş tulum tipi kıyafetlerle çalışıyoruz. Size sorum şudur: Ben şükür, hiç namaz bırakmadım ama bu çalışma ortamında bir bayan olarak o tulumu her namaz vakti için çıkarmak hem masraflı hem çok zor oluyor. Bir de vakit açısından da sıkıntı var. Bu çalışma ortamında namazları cem edebilir miyim? Abdest almak için tulumu çıkarma yerine teyemmüm edebilir miyim? Bir de bizim için dua etmenizi rica ediyorum.
Selamünaleyküm.
Değerli kardeşim, bu meselede Din İşleri Yüksek Kurulu’nun nihaî sözü söylemesi gerekir. Olağanüstü bir durum söz konusudur. Mesele de çok derin bir fetva gerektirmektedir. Benim şahıs olarak yaptığım incelemeleri sizin için özetleyebilirim. Allah Teâlâ yardımcınız olsun. Kesinlikle ibadet seviyesinde mübarek bir iş yaptığınızı biliniz. Böyle bilin ve bu heyecanla çalışın. Sizin için duacıyız.
1- Namaz, vaktinde kılınması gereken bir ibadettir. Ülkemizde yaygın mezhep olan Hanefî mezhebi ulemasının içtihadına göre hac dışında namazı cem etmek mümkün değildir. Buna göre de namazı vaktinde kılmaktan başka bir cevap verilemez size. Ancak Hanbelî mezhebi ulemasının içtihatlarına bakılarak doktorların ve onların hizmetinin direkt parçası durumundakilerin olağanüstü durumlarda namazları cem etmeleri mümkündür.
2- Bu konuda doktor ve doktorla beraber o şartlarda hizmet veren hemşire ve diğer görevliler bu ruhsattan istifade edebilirler. Buradaki ruhsat, doktorlara veya hemşirelere mesleklerinden dolayı getirilmiş bir izin değildir. Sözünü ettiğiniz olağanüstü durumlar ve vakitler için geçerlidir bu. Nöbette ve tulum içindeyken namazları cem edebilirler ama nöbet bittikten sonra dinlenme anında bu ruhsat yoktur. Tekrar tekit edecek olursak durum şudur: Ruhsat mesleğe değil ağır ve zor şartlaradır. Buradaki ağırlık ve zorluğu şüphesiz kişinin imanı ve takvası belirleyecektir. Hedef, görevi ihmal etmemek ve namazı da kaçırmamaktır. Dinimiz insan hayatını birinci derecede önemli görmektedir. Bu önemli görme kişinin kendi hayatı için söz konusu olduğu gibi kurtarıcı niteliği olan birisinin başkasının hayatını kurtarması ihtimalinde de geçerlidir. Doktor ve beraberindekiler kendileri için olmasa da bir insanın hatta birden çok insanın hayatı için görev yaparken bu konumdadırlar biiznillah.
3- Doktorlar için ortaya konan bu ruhsat, büyük afet durumları ve bir ameliyathanedeki lokal sorun için aynı oranda geçerlidir. Meselenin dinî anlatım ile izahı şudur: İkisi de acil duruma geçtiğinde, bu acillik durumu gerçekse insan hayatının kurtarılması, namazın vaktinin kurtarılmasından daha önemlidir. Genel kural böyledir. Yalnız unutulmaması gereken bir çizgi vardır: Bir hastanın mesela dermatolojik bir sorunu değildir buradaki konu. Konu insan/lar/ın hayatına dair hassas durumdur.
4- Şöyle yapınız:
Vakit varken ve durum normalken her zamanki takviminiz işlesin. Hassas işleyiş ortaya çıkınca, abdest alabiliyorsanız abdest alın. Abdest, üzerinizdeki kıyafet veya vakit açısından sıkıntı oluşturuyorsa hemen teyemmüm alın. Bulunduğunuz yerde bir toprak parçası veya bir çiçek saksısındaki toprak yeterlidir.
Sabah namazını vaktinde kılın. Sadece farzı kılmanız yeterlidir. Pozisyonunuzda hareket etmenizi engelleyecek bir durum varsa oturarak kılın. Sandalyede kılın. Sadece başınızı eğerek (ima) namazı kılın.
Öğle ve ikindi için cem edebilirsiniz. Cem etmek şudur: İki namazın farzlarını (4+4) öğlenin vaktinde ya da erteleyerek ikindinin vaktinde kılın. Böyle yaparsanız iki namazı da eda etmiş olursunuz.
Akşam ve yatsı namazı için de aynı durum geçerlidir.
5- Bu şekilde bir namaz ibadeti için şu ayrıntıları kaçırmamanız yeterlidir Allah’ın izniyle:
a- Doktorluğun genel yoğunluğunu ölçü almayın. Olağanüstü durum söz konusu olsun.
b- Alternatif bulunmuyor olduğundan emin olun.
c- Bu esnekliği uzatmamayı ilke edinin.
Ve kendinizi ibadette bilin. Allah sizi korusun, elinize ve aklınıza şifa kaynakları indirsin. Âmin.
Selamünaleyküm.
Nureddin YILDIZ
fb.com/nureddinyildiz
twitter.com/nurettinyildiz
instagram.com/nureddinyildiz