Sözleşmeli öğretmenlikle farklı branşta çalışmak caiz mi?
Sözleşmeli öğretmenlik diye bir şey var biliyorsunuz. Bu öğretmenliğe kolay şartlarla başvurulabiliyor ve başvuran öğretmen olmasa bile gidip öğretmenlik yapabiliyor çeşitli branşlarda. Branşım edebiyat fakat başvuru yaptığımda başka branşlara da başvurabiliyor ve gidebiliyorum. Böyle olursa o branşta öğretmenlik yapmam caiz olur mu? Mesela edebiyat çıkışlı ama ilkokulda öğretmenlik yapıyorlar sözleşme boyunca. Bu hakka girmek olur mu, caiz mi?
Durumunu anladığım şekliyle şöyle özetleyeyim: Senin branşın edebiyat ama MEB’in uyguladığı sözleşmeli öğretmenlik sisteminde, ihtiyaca göre farklı branşlara (örneğin sınıf öğretmenliğine) başvuru ve görevlendirme yapılabiliyor. Sen de bunun dinen caiz olup olmadığını, bir hak ihlali veya kul hakkına girip girmeyeceğini soruyorsun.
Soruna iki başlık halinde cevap yazacağım.
- Devletin Yetkilendirmesiyle Olan İşler:
Eğer devlet seni bir kuruma belli bir branşta resmî olarak atıyor ve görevlendiriyorsa, bu durumda görev alanına giren işleri yapmanda dinen bir sakınca yoktur. Çünkü kamu işlerinde yetkilendirme ve iş bölümü, ilgili mercilerin tasarrufundadır. Şartlara uygun yapılıyorsa, bu meşru bir görevdir.
“Yetki sahibi sizi bir işe uygun görüp görevlendirmişse, sizden o alanın uzmanı olmanız değil görevi hakkıyla yapmanız beklenir.”
- Yetkin Olmadığın Alanda Zarar Veriyorsan:
Ancak bu görev eğitim gibi uzmanlık ve liyakat gerektiren bir alanı kapsıyorsa, kendini o konuda yetersiz hissediyorsan veya öğrencilere zarar verme ihtimalin varsa, burada dikkatli olmak gerekir. Çünkü bu noktada emanet sorumluluğu ve kul hakkı devreye girer.
Resûlullah sallallâhü aleyhi vesellem şöyle buyurmuştur: "İş ehil olmayana verildiğinde kıyameti bekle.” (Buhârî, İlim 18) Yani öğrencilere yanlış bilgi veriyorsan, görevi sadece maaş için yapıyorsan, emanet duygusu taşımıyorsan bu ciddi bir vebaldir.
Özetle, devlet uygun gördüyse ve sen o görevi yapabilecek asgari yeterliliğe sahipsen, öğretmenlik yapman caizdir. Ama kendini o branşta yetersiz görüyor ve öğrencilere zarar vereceğini düşünüyorsan, bu emanete hıyanet olur ve sakıncalıdır. Bilmediğin bir branşta sorumluluk alıp sadece geçici istihdam niyetiyle gitmek, ciddi kul hakkı ve vebal sebebidir. Gitmeyi düşündüğün alanla ilgili en azından temel pedagojik hazırlığını yap."Ben bu çocuklara faydalı olabilir miyim?" sorusunu içtenlikle cevapla. Görev verildiğinde, onu hakkıyla yapmaya niyet et. Bunları gözettiğin sürece aldığın maaş helaldir ve görevinden dolayı mahcup olmazsın.
Allah seni doğruluktan ayırmasın, mesleğinde sana tesirli, ihlâslı ve izzetli bir yol nasip etsin.