Zirai arazilerde mahsul ortaklığı nasıl olmalıdır?

527) Zirai arazilerde mahsul ortaklığı nasıl olmalıdır?

Bismillah
Elhamdülillah, vessalatu vesselamu alâ Resûlillah
Arazi ortaklığı, ziraat açısından caiz bir ortaklıktır. Mesela; bu ağaçları ortaklaşa yetiştirebilirler. Ağaçlar benden, işçilik de filanca şahıstan olabilir veya çıplak araziyi ekeceğiz (fasulye ekeceğiz mesela); “Arazi benden, yetiştirmek senden.” denebilir. Burada hiçbir sıkıntı yoktur. Sıkıntı şurada olur: “Kuzey tarafındakiler senin, güney tarafındaki mahsuller benim; orası daha güneş alıyor.” şeklinde bir tarafın zararının açık olacağı bir ortaklık olursa bu caiz olmaz ama “Ağaçlar benden, çalışma senden, gübre senden.” şeklinde bir anlaşma yapıldığında “Yarısı senin, yarısı benim mahsulün.” diyorsak bunda bir sakınca yok. Üçte biri benim, üçte ikisi senin; herhangi bir rakamda anlaşılabilir ama bu rakam da mesela; “Sulak olmayan yerde yetişen bostan senin, sulak olan yerden benim.” ne kadar yetişeceği, kimin ne kadar kâr edeceği belli olmadığı için sıkıntı olur. Bu sıkıntı yoksa ortaya koyacağız. Dört ton çıktı. İki ton senin, iki ton benim; bu ortaklık caizdir.

Velhamdülillahi Rabb’il âlemîn.