Yazılı Fetva

Bankadan Emekli Olmak Dinen Uygun Mudur?

11433
30.11.2011

Muhterem hocam, Selamun aleyküm. Katılım bankasında çalışmaktayım. Faizsizlik prensibi çerçevesinde faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Değişen ekonomik dengeler ve kuralları koyucu rakiplerle mücadele kapsamında, bizim katılım bankaları da bünyelerindeki mevcut ürünlere ek olarak yeni enstrümanlar (ürünler) geliştirmektedirler. Bunlardan biri de Bireysel Emeklilik Sistemi(BES)'dir. Sistem ise şu şekilde izah edilmektedir. "Bireysel Emeklilik Sistemi ile aslında düzenli gelire sahip olan insanların sağlıklarının ve gençliklerinin yerinde olduğu dönemlerde daha iyi gelir elde edebiliyor olmasına dayalı olarak, emeklilik yıllarında, emeklilik maaşında yaşanan kesintilere dayalı olarak hayat standardında bir değişiklik gündeme gelmeden emeklilik öncesindeki gelir ve yaşam standartını devam ettirebilmesine imkan tanımak adına oluşturulmuş, uzun vadeli yatırım imkanıdır. Örnek, sistem özü itibariyle 10 yıl vadeye dayalı olup, müşteri (süre sonunda) dilerse emekli gibi düzenli maaş alabilir, dilerse tek seferde biriken parasını "varsa" kârıyla birklikte tahsil eder. Ortada sigortadan bahsedebileceğimiz herhangi bir şey söz konusu değildir, özü itibariyle uzun vadeli tasarruf ve yatırım amacı vardır. Ancak lehdarın vefat etmesi halinde, lehdar tarafından önceden belirlediği kişiye (yoksa varislerine) fonda biriken anaparası ve "varsa" kârının ödenmesi (zarar varsa anaparadan mahsup edilir) garanti edilmektedir."Burada fon yönetimi mevzu bahis olup, müşterinin aylık ödeyeceği tasarruflarla kurulmuş fonda eskiden hazine bonosu bulundurma zorunluluğu vardı. Yeni mevzuat bu zorunluluğu kaldırmış olup, fonun tamamı kıymetli maden ile (KuveytTürk'ün altın hesabı gibi), İMKB'deki hisse senetleri ile (islami endekse uygun ürünlerle), Gelire Endeksli Senetlerle veya bu üç ürünün karmasından oluşabileceği gibi fonun % 10'unu geçmeyecek şekilde katılım havuzlarında değerlendirilmesine de imkan tanımaktadır. Kısaca hazine bonusu ve repo zorunluluğu ortadan kalktığı için katılım bankaları olarak faize duyarlı müşterilerimize bu ürünü faizsiz bankacılık ilkeleri dahilinde sunma arzusundayız.Bu üründen yararlanacak müşterilerimize anapara ve getiri garantisi verilmemekte olup, yukarıdaki ürünlerden gelire endeksli senetler hariç tamamı risk içerebildiğinden zarar da sözkonusu olabilir. Bankamızın hizmet alacağı yatırım firması da yukarıda ifade ettiğimiz ürünlere yatırım yaparak fonun varlığını devam ettirecektir. Bunun karşılığında fonun kârı ve zararı fon içindeki müşterilere ait olup, gerek bankamız gerekse yatırım firması fon yönetimi, takibi, raporlanması ve diğer oprasyonel işlemler ve giderleri karşılamak için müşteriden hizmet ücreti alacaktır."Bu durmuda Bireysel emeklilik sistemine bakışımız nasıl olmalıdır? Bu konu dinimizce uygun mudur? Rabbim yolunda ayaklarımızı sabit kılsın. Selam ve dua ile.

Selamünaleyküm. içerebiliyorsa Sözü edilen bu sistemin, bilinen emeklilik sistemine benzemediğini zannediyorum. Yani bu sisteme 'emeklilik' denmesi ne kadar mümkündür? Fıkıh açısından ise zikredilen kadarıyla önemli bir engel bulunmadığını zannediyorum. Yine de ortaya çıkacak sorunların nasıl çözülceği gibi bazı ayrıntıların da cevaplandırılması konuyu daha da netleştirecektir.

Nureddin Yıldız