Yazılı Fetva

Bir Müslümanın mutlaka bilmesi gereken konular nelerdir?

2822
31.12.2021

Bir Müslüman olarak ben en önce hangi bilgilere sahip olmalıyım? Ya da şöyle sorayım: Müslüman için ZORUNLU BİLGİ var mıdır?

Elbette Müslüman bir insan için zorunlu bilgi denebilecek bilgiler vardır. Bu bilgiler yaşadığı dünya hayatının gerektirdiği zorunlu bilgiler olabileceği gibi dini için zorunlu bilgiler de olabilir. Eski ulemamız bu bilgi türüne ZARURAT-I DİNİYYE BİLGİSİ (din için zorunlu olan bilgiler) adını vermişlerdir. Bu kavrama yakın bir kavram olarak icma, avam bilgisi, mütevatir, değişmez sabiteler, bilinmemesi Müslüman için uygun olmayan meseleler olarak da anılabilir ama bu ifadelerin farklı açılımları da vardır. Bu tür zorunlu bilgilerin kaynağı naslar ve icmadır. Genel olarak Müslüman için zorunlu denebilecek bilgiyi şöyle tarif edebiliriz:
“Âlim ve âlim olmayanın bilmek açısından aynı olduğu, bir özel tahsil gerekmeden öğrenilebilen tartışmasız konulardır.”

Bu tarifin açılımı yapıldığında görülecektir ki, zorunlu bilgilerde:

  1. Âlimlere ait özel bilgi yoktur.
  2. İnsanlar arasında yaygın olduğu için derin bir araştırma gerektirmeyen bilgilerdir.
  3. Bu bilgiler nesilden nesile aktarılarak Müslümanlar arasında yayılmıştır.
  4. Bazı âlimlerin veya bir âlimin ortaya attığı özel bir görüş için bu kural geçerli değildir. Herkesin bildiği açık bilgilerden oluşur.
  5. Bu bilgiler zamanla değişmez, içtihat alanına girmez yani bu konularda içtihat yapılamaz, tartışılamaz.
  6. Bu bilgilerin varlığı dinin temel kurallarını oluşturduğu için akla göre olması gerekmez, akıl mantık üzerinden değerlendirilemez.
  7. Akide, ibadet ve ahlâka ait genel kurallardan oluşur.
  8. Bu konuları bilememek bilmeyen için özür kabul edilebilir. İnkâr eden için ise “dinin temellerinden birini inkâr etme” kuralı işleyebilir.
Nureddin Yıldız