Yazılı Fetva

El birliği sistemiyle ilgili hüküm, sözleşme içeriği incelenmeden verilebilir mi?

3983
19.05.2025

Hocam, el birliği sistemiyle ilgili birçok soru sorulmuş ancak genellikle kişilerin anlattıklarına göre cevaplar verilmiş. Fakat bu cevaplar içimi tam olarak rahatlatmadı. Çünkü herkes farklı şekilde anlatabiliyor ve eksik ya da hatalı bilgi verebiliyor. Bu sebeple şahısların beyanlarına göre değil, doğrudan sistemin sunduğu sözleşme detayları üzerinden inceleme yapılmasının daha doğru olacağını düşünüyorum. Bu konunun detaylıca irdelenmesi, benim gibi bu konuda tereddüt yaşayan Müslüman kardeşlerimize belki bir çıkış kapısı olabilir. Rica ediyorum, sözleşme esaslı bir değerlendirme yapabilir misiniz?

El birliği sistemi gibi günümüzde yaygınlaşan alternatif finans modelleri hakkında sorular bize sıkça ulaşmaktadır. Bu sistemlerin caiz olup olmadığı konusunda bazı âlimler ve hocalar farklı değerlendirmeler yapmışlardır.

Bize ulaşan bilgiler ve hoca arkadaşlarımızla yaptığımız istişareler neticesinde bu sisteme tereddütle yaklaşmakta olduğumuzdan uygun bulmuyoruz. Ancak zor durumda kalan veya başka bir meşru yol bulamayan kardeşlerimiz için şunu da belirtmek gerekir:
Bu sistemlere caizdir diyen ve ilmî ölçülere göre fetva veren hocalar mevcuttur. Bu durumda olan kimseler, içlerinde kalıcı bir şüphe ve rahatsızlık yoksa bu görüşle amel etmekte mazur görülebilirler.

Gönül huzuru ve dinî titizlik isteyenler için tavsiyemiz; bu tür sistemlere girmeden önce mutlaka sözleşmeyi bir ilim ehline göstermek ve tereddütten uzak bir yol izlemektir. Çünkü fetvalar kişisel kolaylıklar için değil, zarurete dayalı durumlarda ve bir ilim ehlinin rehberliğiyle tercih edilmelidir.

Allah Teâlâ hepimize helal kazanç yolları açsın ve kalplerimizi şüpheden muhafaza buyursun.

T. Y.