Yazılı Fetva

Kültürün tesettüre etkisinden söz etmemiz mümkün müdür?

971
24.12.2023

Hocam ben İslami ilimler fakültesi son sınıf öğrencisiyim. Bitirme tezimle alakalı bir konuyu danışmak istiyorum. Ben dış tesettür üzerine kapsamlı bir çalışma hazırlıyorum. Size sormak istediğim husus ise kültürlerin tesettüre bir etkisi olup olmadığı? Yani örnek vermek gerekirse Mekke'ye giden bir hanım muhakkak peçe takma zorunluluğu hissediyor çünkü erkeklerin algısı yüze bakarak dahi hanımların üzerinde toplanabiliyor ama ülkemizde peçenin güvenlik sorunu teşkil etmesi gibi bir husustan dahi yine kültürün etkisiyle bahsediliyor. Mekke’deki kadının dış tesettür çizgisini peçe belirlerken Türkiye’deki kadın için bu değişkenlik gösterir mi? Yani kültürün dış tesettüre etkisinden söz etmemiz mümkün müdür? Yoksa kültürü bunun dışında tutarak genel bir kaideden söz edebilir miyiz?

Kadının tesettürünün kültürden etkilenmeyeceğini söyleyemeyiz. Kesinlikle;

  • Kültürün,
  • Coğrafyanın,
  • Siyasi şartların,
  • Sosyal durumun etkisi söz konusudur.

Burada özenle ayrılması gereken, bu etkinin helal/haram çizgisini aşacak bir etkinin olup olmadığıdır. Haram denebilecek seviyeye kayacak bir noktaya gelmesi durumunda ancak “haram bir iş için oluşabilecek ruhsat” sınırları dâhilinde o etki kabullenilebilir. Haram oluşmadıkça ve fukahanın “olabilir” boyutunda gördüğü sürece kültür, coğrafya ve siyasi yapının ağırlığına dikkat edilmesinde sakınca olmaz. Afrikalı mü'min kadınların beyaz rengi tercih etmeleri bir coğrafi zorunluluk olabilir. Aynı şekilde dünyada zalimlerin estirdiği siyah düşmanlığı karşısında Avrupalı mü'min kadınların tam siyah olmayan kıyafeti tesettür olarak kullanmaları siyasi şartların oluşturduğu bir zorunluluk olabilir.

Çok soğuk bölgelerde mevcut çarşaf türü kıyafetlerin yetersiz olmasından bir başka kıyafet helal sınırları içinde kaldığı sürece tercih edilebilir.

Nureddin Yıldız