Manipülatif insanlara karşı tavrımız nasıl olmalıdır?
Hocam yaşım ilerledikçe manipülatif insanların toplumumuzda ve çevremde de çok olduğunu fark ettim. Manipülatif insanlardan kastettiğim ise, laf sokan, iyiliğini istemeyen, istediği şeyi sen istemesen de zorla yaptıran, aşağılayan, suçlayıcı, vs. Psikolojide de tanımı vardır bunun. Böyle insanları fark ettiğimizde tavrımız nasıl olmalı? Sünnete uyan davranış şekli nasıldır? Böyle insanlarla arama koyabildiğim kadar mesafe koymaya çalışıyorum ama her zaman mümkün olmuyor. Bu tarz insanlardan mağdur olan tanıdıklarım da var. Mesela laf sokulduğu vakit cevap vermeye çalışıyorum ama normalde hiç huyum değildir. Yumuşak ikazlardan anlayan kimseler değil, o zaman sert bir şekilde konuşulması gerekiyor. Peki, bu tarz davranış ne kadar doğru? İnsanın hayatını zehir edebiliyorlar çünkü çevrede herkesi kötüleyerek seni yalnız da bırakıyorlar. Şimdi yaşım gereği böyle insanları fark edebiliyorum ve öyle abartı bir şey yaşamadım ama daha genç yaşta olanlar bazen fark edemiyorlar. Ve manipülatif insanlar için mesafe işlerine gelmediği için mesafe koymak da çok zor olabiliyor. Peki, böyle anlarda sert dil kullanmak ne kadar uygun? Bizim laf sokmamız mesela normalde uygun değil ama o tarz insanlara yapınca bir adım geri atabiliyorlar. İnşallah anlatabilmişimdir derdimi.
Kıymetli kardeşim, bu tür insanlar genelde belli bir ismi olan bir hastalığa duçar olmuş insanlar oluyor. Bu insanların en güzel şekilde tedavi olarak hem kendilerini hem de çevrelerindekilerini rahatlatmaları gerekiyor ama bu maalesef çoğu zaman olmuyor. Hal böyle olunca bunlarla muhatap olan kişilerin gördükleri zararı olabildiğince azaltmak adına bazı adımlar atması gerekiyor. Bunlardan birkaçını şöyle zikredelim: Evvela bu kişilere eğer ıslah edici bazı manevi dokunuşlar, yönlendirmeler yapabileceksek yapmalıyız. Fakat bu mümkün olmuyorsa eğer, onunla olan ilişkilerimize ve bu ilişkinin sıklığına bazı müdahalelerde bulunmamız iyi olur. Mesela onun zarar verici çıkışlarına güzel ve yerinde bir açıklama ile engel olabiliyorsak engel olmalıyız. Bu olmuyorsa eğer onunla ilişkimizi önce daraltmaya gideriz. Yani büyük bir samimiyet ve yakınlıkla değil de daha mesafeli bir ilişki kurabiliriz. Bu da olmazsa, onunla görüşme sıklığımızı azaltabiliriz. Hiçbiri işi yaramıyorsa da -eğer bu kişi mecbur görmemiz gereken veya görmemiz sorumluluğumuzda olan biri değilse- ilişkimizi selamdan selama olmak üzere bitirebiliriz. Aksi takdirde biz zarar göreceğiz. Allah yardımcınız olsun. Allah'a emanet olun.