Yazılı Fetva

Müslümanın günahını örtmek onu desteklemek değil midir?

1500
04.03.2023

Hocam Müslüman kişinin yanlışlarının teşhir edilmesi günahtır deniyor. Bu aynı zamanda Müslümanlar arasında günah sahiplerinin bilinçli olarak desteklenmesi gibi bir sonuç getirmez mi? Hatalı birinin hatası teşhir edilmeli değil midir? Hatalar nasıl önlenecek o zaman?

Teşhir, Türkçe sözlüğünde şu anlamlara geliyor: 
“Bir şeyi başkalarının görmesini sağlama, gösterme, sergileme ve dile düşürme.”

Bir Müslüman’ın sözlükteki bu anlamı ile teşhir edilmesi onun toplum içinde bitirilmesi anlamına gelebileceği gibi o teşhir edilirken teşhire konu olan yanlışın da öyle veya böyle reklamı yapılacak demektir. Prensip olarak Müslümanlar kötülüklerin reklam edilmesine asla razı olamazlar. Doğru olan hataların sahipleri ikaz edilerek, nasihat edilerek düzeltilmesi yolunu tercih etmektir. Bazı şekilleri caiz olmakla beraber genel olarak TEŞHİR yapmak haram bir iştir. Nur suresinin on dokuzuncu âyeti bu işi yapanları ahiret azabı ile tehdit etmektedir. Teşhirle alakalı olarak şöyle bir özetleme yapabiliriz:  

  1. Kişinin kendisini teşhir etmesi caiz değildir. Yalana dayalı bir teşhir yapıyorsa zaten yalan haramdır. Doğru olan bir işi yani yapmış olduğu bir hatayı teşhir ediyorsa o da mü'min ahlâkı ile uyuşmayan bir iş olarak kabul edilir.
  2. Bir Müslüman’ı yalana dayalı olarak teşhir eden günah içinde günah işlemiş olur. Teşhire konu olan şey doğru olsa bile ortada gıybet gibi büyük bir günah bulunacağı için yine teşhir caiz olmayacaktır.
  3. Kendisine zulmedilen birisi, zulmeden zalimi doğru olan şekli ile teşhir edebilir.
  4. Fetva sorarken de ortaya çıkabilecek teşhir vebal olmaz.
  5. Müslümanlara zarar veren veya verecek olan birinin teşhir edilmesi de mümkündür ama buradaki teşhir yeni zararlara sebep olmadan ve o konudan sorumlu olabilecek birileri tarafından yapılmalıdır. Müslümanları koruma adına nefsini tatmin eden ise yanlış yapmaktadır.
  6. İşlediği günahları insanlardan gizleyen birini teşhir etmek kabul edilemez bir hatadır ama toplumun gözüne bakarak ve bilerek haramları işleyen böylece de fasık durumuna düşen birinin teşhir edilmesi ise o günahın reklamına sebep olmamak kaydı ile sakıncalı değildir.
  7. İnsanların lakaplarını yaymakla ilgili ise şu söylenebilir:
    Kişinin lakabı onun rahatsız olmadığı bir lakap ise kullanılabilir ve yayılmasında sakınca görmez. Rahatsız olduğu bir lakap ise kullanılması teşhir hatasıdır.
Nureddin Yıldız