Sadakaların en güzeli

Sadakaların en güzeli

Müslümanın üzerine farz olmadığı halde Allah rızası için hayır yapmasına ‘sadaka’ denir. Zekât, sadaka olarak adlandırılsa da bildiğimiz sadaka değildir, çünkü zekât farzdır. Ramazan-ı şerifin sonunda verdiğimiz fitre de sadaka olarak adlandırılıyor ama o, bu sadaka değil. Sadaka, Müslümanın üzerine borç olmadığı, -farz, vacip olmadığı- halde yaptığı iyiliktir. ‘En güzel sadaka hangisidir?’ sormadan önce bir gizli sorunun cevabını bulmamız lazım. Sadaka nedir? Cevap: Sadaka, bir canlının ihtiyaç duyduğu bir işi yapmaktır. Tekrar ediyorum; insanın değil, bir canlının, buna kedi köpek de dâhil, ihtiyaç duyduğu bir şeyi yapmak sadakadır. Kediye su vermek, köpeğe su vermek; eğer ciğer taşıdığı için onun bir ihtiyacını giderecekse bu bir sadakadır. Çıkarıp para vermek de sadakadır. Biz sadaka diyerek sadece para vermeyi, dilenciye yardım yapmayı, caminin kapısında istenilen bir şeyi vermeyi anlıyorsak sadakayı bilemiyoruz. Sadaka, canlının ihtiyacını gideren her şeydir. Burada sadakaya bir örnek vereyim, sadaka anlaşılsın; mesela, bir zengin özel hastanede, özel hizmetçi, özel hemşireyle tedavi görme imkânı olan bir insan, hasta yatıyor. Buna gidip, geçmiş olsun nezaketinde bulunsak, o da, Allah razı olsun, hastalandım diye insanlar beni ihmal etmediler, geldiler, diye mutlu olsa o gece daha rahat uyusa bu da sadakadır. O insanın tonlarca altına bile ihtiyacı olmayacak kadar zengin olması başka şey, onun morale ihtiyacı olması başka bir şey. Bunun için yetim çocuğa ayakkabı almak da sadakadır, yetim çocuğa babasının yokluğunu hissettirmeyecek moral vermek, senin çocuklarınla onu alıp parka oynamaya götürmek de sadakadır. Ayakkabı da sadaka, harçlık da sadaka, simit de sadaka, güzel bir tebessüm de sadakadır. Bunun için bir erkeğin evine gelip hanımıyla şakalaşmasını, hanımına espriler yapmasını da Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz sadaka olarak görüyor. Peki, sadaka bu durumda nedir? - Sadaka, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin sünnetinde övülen bir nesne olarak insana, hayvana herhangi bir şekilde destek olmaktır; bu para olabilir, bu gülücük olabilir, bu gidip oturup geçmiş olsun demek olabilir, bu herhangi bir şekilde hatıratını dinlemek olabilir. Eğer bir ihtiyar, askerlik hatıralarını anlatmaktan zevk alıyorsa ona götürüp bir kilo muz vermenin bir yararı yok ki! Onun, bir kilo muzu zaten yiyecek hali yok. Ama onun askerlik hatıralarını, çocukluk hatıralarını anlatıp gözünün yaşarıp teselli bulmasına sebep olmak da bir sadaka türüdür. Peki, en güzel sadaka hangisidir? - Hangisi işe yarıyorsa odur. Bayram günü yetim çocuğun evine yiyemeyecekleri kadar bayram şekeri götürmenin nesi sadaka olacak? O, bayram neşesini yaşasın; sadaka odur. Ne işe yarıyorsa onu yapmak lazım; en güzel sadaka odur.