Yazılı Fetva

Ticaretin caiz olması için satılan malın gösterilmesi mi gerekiyor?

1348
11.04.2022

Çalışmalarınızı çok seviyorum tabii sizi de. Ben de ilahiyat mezunuyum diyeceğim ama yıllarımız ticarete heba oldu ne yazık ki. O nedenle de size imreniyorum. Allah yardımcınız olsun.

Hocam sorum şu: Hatırladığım kadar ile fıkıhta ticaretin caiz olması için ticarete konu olan şeyi göz önünde olması gerekiyor. Şimdi ticaret neredeyse hayali yapılıyor. Ne malı ne de alıcıyı müşteriyi gören olmayabiliyor. Böyle bir ticaret için ne söyleyebilirsiniz?

Şöyle bir özetleme yapabiliriz:

  1. Ticaretin şartları açısından sakınca bulunmayan bir metaın satışı için alışveriş anında ve mekânında alıcı/satıcı bulunduysa bu ticaret tamamdır. Esas olan da budur.
  2. Yapısı gereği kapalı olan bir şeyin mesela cevizin o şekilde satılması bir görememe değildir. Bu ticaret de tamamdır.
  3. Bir nesnenin örneğini görerek alışveriş yapmak da caizdir. Örneğin diğerleri aynısı çıkmazsa zaten müşterinin iade hakkı olur.
  4. Özellikle Hanefi mezhebi müçtehitlerinin ağırlıklı içtihadı ile göz önünde olmayan bir malın alıcı açısından yeterli şekilde tanınmış olması durumunda ticareti caizdir.
Nureddin Yıldız