Vergi kaçıran satıcıdan alışveriş yapmak dini açıdan sorumluluk doğurur mu?
Hocam yakın zamanda Instagram uygulaması üzerinden bir çanta siparişi verdim. Ödeme işlemi sırasında satıcı, açıklama kısmına "alışveriş", "çanta ödemesi" gibi ibareler yazmamamı rica etti. İlk başta nedenini anlamadım ve ödemeyi yaptım. Daha sonra eşimin, bunun vergi vermemek amacıyla yapıldığını söylemesi üzerine içime bir şüphe düştü.
Eğer gerçekten vergi vermemek niyetiyle böyle bir yol izleniyorsa bu durum hem satıcıya hem de bu tür satıcılardan alışveriş yapanlara dinen bir sorumluluk yükler mi?
Bir devlet, vatandaşlarına sağlık, güvenlik, altyapı, eğitim gibi kamu hizmetleri sunar. Bu hizmetlerin karşılığında vatandaşlardan vergi alır. Bu verginin oranı veya şekli tartışılabilir ancak vergi sistemiyle toplumun ortak menfaati gözetilir.
Vergi, devletin meşru bir hakkıysa (ki Türkiye gibi Müslümanların çoğunlukta olduğu bir ülkede kamu yararına toplanıyorsa) o zaman ülkesini seven bir vatandaşın ahlâkî görevidir. Çünkü vergiden kaçırmak sadece devlete değil, o vergiyle geçinen binlerce garibana, hastaya, öğrenciye dolaylı olarak zarar verilir. Dolayısıyla Müslümanın kul hakkı gibi vergi ahlakına dikkat etmesi en doğru davranıştır.
Satıcının sizden “çanta alışverişi” ifadesini yazmamanızı istemesi büyük ihtimalle ticari gelirini gizlemek ve bu gelirden doğacak vergiden kaçınmak için olabilir. Satıcının vergi kaçırma amacı olduğunu bildiğinizde ve bu yönteme rıza gösterdiğinizde, bu durumda aynı yanlışa ortaklık etmiş olursunuz. Çünkü “yardım eden, yapan gibidir” prensibiyle hareket edilir.