İlmi kitapları nasıl okumalıyım?
Allah sizden razı olsun hocam. Ben İngilizce öğretmeniyim. Yaklaşık beş yıl önce genellikle İslâm kaynaklı olmak üzere; Kur'an-ı Kerim hakkında, siyer, fıkıh usulü, hadis usulü, yahudlilik ve hıristiyanlık, kelam, namaz, oruç, hac vb. ortak konular etrafında toplanan ayeti kerimelerden müteşekkil onlarca muhtelif eser okudum. Bu zaman zarfı içerisinde gücüm yettiğince her gün Kur'an'ımızı okudum. Kur'an-ı Kerim ile birlikte her gün hadis (Riyazü's Salihin okudum. Sahih-i Buhari ve Müslim okuyorum şu anda) ve Hasan Basri Çantay meali okuyorum. Ömer Nasuhi Bilmen ilmihali ve Vehbe Zuhayli fıkıh ansiklopedisi de başucu kitaplarım. Sizin derslerinizi ve fetvalarınızı da yakından takip ediyorum. Saygıdeğer hocam, sizden tefsir önerisi talebim olacak. 'Sizi tanımadan uzaktan öneri yapmam olmaz' diye cevaplarınız olmuş. Bu yüzden biraz bilgi vermek istedim. Hocam Vehbe Zuhayli'nin Tefsiru'l Münir'i benim için uygun mudur? Araştırdım; hem rivayet hem dirayet tefsiri olarak değerlendiriliyor. Yakın zamanda yazılmış olması ve tasnifi benim için uygun gibi ama fikriniz benim için değerli. Tefsiru'l Münir benim için uygun değilse öneriniz ne olur?
Allah size ilminizi mübarek etsin. Sizi tebrik ederim. Güzel okumalar yapmışsınız. Size tavsiyemizi şu şekilde özetleyebiliriz:
a- Notlar da tutmaya çalışın. Not tutmak için de kitabı çizerek veya işaretleyerek okumanız yararlı olur. Mesela okuduğunuz bir kitabın hacmine göre bir A4 kâğıdına veya üçe özetini de yapın. Sonra da onları dosyalayın. Bu sizin için daha kalıcı sonuçlar getirir.
b- Bir öğrenci gibi okuduğunuz kitaplardan kendinizi sınav ettirin. Bilen birine gidip, o kitaptan sizi genel bir sınav yapmasını isteyin. Gerekiyorsa tekrar okursunuz aynı eseri.
c- Romanlar hariç kitaplar iki hatta üçüncü, dördüncü kere okunmalıdırlar. Hele fıkıh kitapları beş kere de devredilebilir. Ağırlığına ve gerekliliğine göre kitabı birkaç kere okumaktan çekinmeyin. Eğer kitabı çizerek okuyorsanız, bu ikinci okumalar sizin için su içer gibi kolay olur ve lezzet verir.
d- Tefsir kitaplarının baştan sona okunmasının kalıcılığı az olduğu kanaatindeyim. Seçilmiş bir âyet veya sure okunmalıdır. Tefsir kitabı okumak için de muhakkak Kur'an ilimleri diye bilinen hazırlık kitaplarından biri okunmalıdır. Daha sonra da tefsir kitapları okunmalıdır.
e- Vehbe Zühaylî'nin tefsiri, derli toplu olması bakımından pek güzeldir. Siz ondan önce de Mahmut Toptaş'ın Şifa Tefsiri'ni edinin. Önce ondan okuyun. Sonra da aynı yeri Zuhaylî'den okuyun.
f- Ne olursa olsun, bir KİTAP OKUMA VE YARARLANMA MÜRŞİDİ edinmelisiniz. Kitap dünyası bir okyanus gibidir. Yıllarca yüzseniz de kıyıyı bulamayabilirsiniz. Mürşid pek önemlidir.
Allah ilminize bereket versin, zihninizi keskin kılsın, öğrendiklerinizle amel etmeyi, amelinizde ihlaslı olmayı size kolay kılsın. Duanızı bekleriz.
Nureddin YILDIZ
facebook.com/nureddinyildiz
twitter.com/nurettinyildiz