Yazılı Fetva

Akile nedir?

15539
03.04.2015

Akile nedir?

ÂKİLE, hata ile öldürülen bir insanın katilinin ödemesi gereken DİYET’i ödeyecek olan akrabalarına verilen isimdir. Bununla ilgili hükümler şöyledir:
a-Diyet, kastetmeden bir insanı öldürenin ödemesi gereken maddi cezadır. Bu ceza, öldürülenin varislerine ödenir. Ceza genelde bir kişinin kaldırmakta zorlanacağı ağır bir ceza olduğu için onun akrabalarının veya meselk birliği, kooperatif, sosyal bir grup gibi katilin bulunduğu bir grubun bu cezayı paylaşması emredilmiştir. Bu paylaşacak kimselere ÂKİLE denmiştir. Kasten cinayet işleyene böyle bir yardım yapılmaz. Bu yardım kastı olmayanın yükünü hafifletmek içindir. Böylece mü'min bir toplumda, âkile diyet öderken insanların birbirlerinin sorumluluklarını sahiplenme, başını alıp gidememe gibi bir hassasiyet de yerleşmiş olmaktadır. Diyeti âkilenin ödemesi hakkında fakihlerin söz birliği vardır.
b-Diyet, âkile içinde dağıtılır. Âkile akrabalardan oluştuğunda kişinin baba tarafından yakınları âkile olanlardır. Baba, dede, öz veya baba bir kardeşler, kardeşlerin çocukları, amcalar, amcaların çocukları âkileyi oluşturur. Resmî kâdı ya da hakem durumunda bir bilirkişi, yakınlık durumuna göre bu diyeti âkile arasında dağıtır. Üç yıla bölünmesi mümkündür. Kadınlar, çocuklar ve fakir durumdakiler bu diyete katılmazlar.

Nureddin Yıldız