Yazılı Fetva

Amazon üzerinden yapılan e-ticaretin ve ihracatın dini hükmü nedir?

485
15.04.2025

Hocam e-ticarette stoksuz ticaretin caiz olmadığını biliyoruz. Ancak Amazon üzerinden farklı iş modelleriyle ticaret yapmak mümkündür. Örneğin, Türkiye’de bulunan bir malı -diyelim ki İstanbul’da bir depoda yer alan bir ürünü- yurt dışındaki Amazon depolarına tekli veya toplu şekilde göndererek satış yapmak mümkündür.

Bu durumda mal elimizde mevcut, satılması caiz olan ürünlerdir ve dilersek malı görme imkânımız da vardır. Bu şekilde yapılan bir ticaret modelinin hükmü nedir? Amazon üzerinden bu yöntemle yapılan satışlar dinen caiz midir?

Senin tarif ettiğin sistemde, mal mevcut; mal sana ait (mülkiyet sende); malı görme imkânın var; malı istersen sen de alıp kullanabilirsin; malı yurt dışına kendi namına gönderiyorsun; satış sonrası müşteriye ulaşım garantisi senin üzerinden sağlanıyor.

Bu durumda artık “malı satmadan önce mülkiyetin altında bulundurman” ve “alıcıya teslim sorumluluğunu üstlenmen” şartları gerçekleşmiş oluyor. Bu modelle yapılan ticarette bir sakınca yoktur. Çünkü bu, artık “sahipsiz malın satışı” değil, “mevcut ve bilinen bir malın ticareti” olur.

Amazon’la çalışmak fıkhen mutlak/kesin haram olmamakla birlikte ahlâken ve ümmet vicdanı açısından şu anda sakınılması gereken bir yoldur. Alternatife yönelmek hem rızayı ilahîyi hem ümmetin duasını kazanmak demektir. Bu bir “pazarlama” değil, bu çağın cihadıdır kardeşim. Allah’ın rızasının olmadığı bir ticaretten kazandığın para, Filistinli bir yetimin duasına bedel olabilir mi?

T. Y.